Mikołaj Kopernik
astronom i matematyk
(ur. 19.07.1473 r. w Toruniu, zm. 21.05.1543 r. we Fromborku)
Ruszył Ziemię, wstrzymał Słońce i Niebo – głosi napis na pomniku Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Prawdopodobnie nie ma drugiego polskiego uczonego, który wpłynąłby na postrzeganie współczesnego świata w takim stopniu, w jakim uczynił to Mikołaj Kopernik.
Autor przełomowego dzieła O obrotach sfer niebieskich urodził się w Toruniu, w zamożnej rodzinie kupieckiej. Jego ojciec był handlarzem, a matka szanowaną mieszczanką. Kopernik posiadał również trójkę rodzeństwa.
Dzięki dobremu pochodzeniu, młody Mikołaj mógł realizować się na polu naukowym. W wieku 18 lat ukończył szkołę parafialną w Toruniu i rozpoczął studia na Akademii Krakowskiej (1491). Po pięciu latach udał się na nauki do Włoch, gdzie spotkał słynnego astronoma Dominika Marię Novarę i został jego asystentem.
Poznawanie tajemnic kosmosu okazało się dla Kopernika zajęciem niezwykle interesującym, to też wkrótce otworzył on własną pracownię astronomiczną. W swoich badaniach mocno inspirował się pracami Ptolemeusza, kwestionując geocentryczny obraz rzeczywistości, według którego Ziemia stanowiła centrum Wszechświata.
W 1543 r. ukazała się drukiem praca Kopernika O obrotach sfer niebieskich, w której dowiódł, że to Słońce stanowi centrum, wokół którego krążą inne ciała niebieskie, w tym Ziemia. Owocami swojego dzieła nie przyszło się cieszyć uczonemu zbyt długo. W maju tego samego roku umarłwe Fromborku, wskutek wylewu.
Teoria heliocentryczna zapoczątkowała wielki naukowy przełom. Mimo to, dzieło astronoma zostało na ponad dwieście lat wyklęte przez Kościół, trafiając do indeksu ksiąg zakazanych. Powszechną aprobatę zyskało dopiero w XVIII wieku.
Przez długi czas sporą tajemnicą pozostawało dokładne miejsce pochówku Kopernika. Dopiero w 2005 r., we fromborskiej katedrze zlokalizowano jego szczątki. Badania DNA potwierdziły, że znaleziony szkielet należy do Mikołaja. W 2010 r. pochowano go raz jeszcze w tym samym miejscu.
Czy wiesz, że… ?
- Nazwisko Mikołaja Kopernika wywodzi się od wsi Koperniki na Śląsku, z której pochodzili jego przodkowie.
- Zmiana światopoglądowa, jaka nastąpiła pod wpływem teorii Kopernika, jest powszechnie określana terminem przewrotu kopernikańskiego.
- Kopernik był osobą wszechstronnie uzdolnioną – nie zajmował się wyłącznie astronomią oraz matematyką. Studiował również medycynę, prawo oraz pracował jako tłumacz.
- Wiemy również, że Kopernik udzielał się politycznie. Uczestniczył w koronacji króla Zygmunta Starego I, brał udział w Soborze Laterańskim oraz prowadził rozmowy dyplomatyczne z Zakonem Krzyżackim.
- W Polsce znajduje się kilkanaście pomników Mikołaja Kopernika, między innymi w Krakowie oraz w Warszawie – przy ulicy Krakowskie Przedmieście. Wierne kopie monumentu warszawskiego można podziwiać za granicą – w Montrealu i Chicago.
Nicholaus Copernicus (Mikołaj Kopernik) – astronomer and mathematician
(born on 19.07.1473 in Toruń, died on 21.05.1543 in Frombork)
He moved the Earth and stopped the Sun and Heaven – a sign on the statue of Nicholaus Copernicus in Toruń.
There is probably no other Polish scholar, who affected the perception of the modern world to the extent to which Copernicus did.
Author of the groundbreaking work On the Revolutions of the Heavenly Spheres was born in Toruń, to a wealthy merchant family. His father was a merchant, and his mother a respected townswoman. Copernicus also had three siblings.
Thanks to his good background, young Nicholaus could try his hand in the scientific field. At age of 18, he graduated from the parish school in Toruń and began studying at the Academy of Kraków (1491). After five years, he went to study in Italy, where he met the famous astronomer, Dominic Maria Novara and became his assistant.
Exploring the mysteries of the cosmos was a very interesting activity for Copernicus, so soon afterwards, he opened his own astronomical workshop. In his research, he was strongly inspired by the works of Ptolemy, questioning the geocentric view of reality, according to which the Earth was the centre of the universe.
In 1543 Copernicus' work On the Revolutions of the Celestial Spheres was published, in which he proved that it is the Sun that is the centre around which other planets, including Earth, orbit. He did not come to enjoy the fruits of his labour too long. In May of the same year he died in Frombork, as a result of a stroke.
Heliocentric theory ushered in a great scientific breakthrough. Despite this, the work of the astronomer had for over two hundred years been banned by the church, being placed on the list of prohibited books. The work gained universal approval only in the eighteenth century.
For years, the exact place of burial of Copernicus had remained a mystery. It was not until 2005, that his remains were located in Frombork cathedral. DNA tests have confirmed that the skeleton found belongs to Nicholaus. In 2010 he was buried again in the same place.
Do you know?
- The name of Nicolaus Copernicus comes from the village Koperniki in Silesia, from which his ancestors came from.
- The philosophical change that took place under the influence of the Copernican theory, is commonly termed the Copernican revolution.
- Copernicus was a multi-talented person - he was not only an astronomer and mathematician. He also studied medicine, law and worked as a translator.
- We also know that Copernicus was active politically. He participated in the coronation of King Sigismund I the Old, took part in the Lateran Council and conducted diplomatic talks with the Teutonic Order.
- In Poland, there are several statues of Nicolaus Copernicus, among others in Kraków and Warsaw – on Krakowskie Przedmieście Street. Faithful reproductions of the monument from Warsaw can be admired abroad - in Montreal and Chicago.