Most Poniatowskiego | Warszaw Hostel Centrum
Zapisz się na newsletter
Regulamin
Lekcja Historii

Most Poniatowskiego

właściwie most księcia Józefa Poniatowskiego – most na Wiśle, powstały w 1914 r. i odbudowany po wojnie w 1946 r.

Most Poniatowskiego to jedna z najstarszych warszawskich przepraw wiślanych. Plany budowy popularnego Poniatoszczaka pojawiły się już w ostatnim ćwierćwieczu XIX w. Finalną decyzję inwestycyjną podjęto jednak dopiero w 1904 r., powołując w tym celu tzw. Komitet Budowy Trzeciego Mostu (w Warszawie istniały bowiem wówczas już dwa mosty – pasażerki most Kierbedzia w miejscu dzisiejszego mostu Śląsko-Dąbrowskiego oraz most kolejowy, w miejscu, gdzie obecnie znajduje się most Gdański).

Przedwojenny most Poniatowskiego miał niebywałego pecha. Już na etapie prac konstrukcyjnych wytykano projektantom i władzom miasta liczne malwersacje oraz opóźnienia w robotach. Efekt finalny, oddanej do użytku w 1914 r. przeprawy, zachwycał jednak stopniem kunsztu artystycznego. W projektowaniu charakterystycznych, mostowych wieżyczek i pawilonów, brał udział sam Stefan Szyller – wybitny polski architekt, autor m.in. bramy głównej Uniwersytetu Warszawskiego.

W 1915 r. Poniatoszczak został po raz pierwszy uszkodzony, przez wycofujące się z Warszawy wojska rosyjskie. Prowizoryczna naprawa przy pomocy drewnianych elementów nie okazała się dobrym pomysłem – szybko wybuchł bowiem pożar. Całość konstrukcji odbudowano porządnie dopiero w 1927 r. Rok wcześniej, 12 maja doszło na moście do innych burzliwych wydarzeń – spotkania ówczesnego prezydenta Polski Stanisława Wojciechowskiego oraz Józefa Piłsudskiego, skutkującego zorganizowaniem przez tego drugiego zamachu stanu (tzw. przewrotu majowego).

Kolejna zawierucha opanowała most podczas II wojny światowej. Poniatowski, jako ważna przeprawa strategiczna, był w 1944 r. elementem walk między wojskami niemieckimi, a powstańcami warszawskimi. Ostatecznie, we wrześniu, opuszczający Warszawę Niemcy wysadzili most w powietrze.

Most odbudowano bardzo szybko, w czasie jedenastu miesięcy i oddano do użytku 22 VII 1946 r., w propagandowe święto odrodzenia kraju, organizowane przez władze komunistyczne. Od tego momentu Poniatoszczak stał się czołową warszawską przeprawą Wiślaną, przez którą przejeżdża co roku kilkadziesiąt tysięcy samochodów i tramwajów. Ostatni duży remont mostu przeprowadzono w latach 1985-1990, drobniejsze naprawy i modyfikacje odbywają się jednak regularnie, co kilka lat.

Czy wiesz, że… ?

  • Pierwotnie most Poniatowskiego nosił nazwę mostu Mikołajewskiego, na cześć rosyjskiego cara Mikołaja II. Nazwa ta z oczywistych względów nie mogła się przyjąć. Już w 1913 r. mieszkańcy upatrzyli sobie własnego, nieoficjalnego patrona, czyniąc nim ks. Józefa Poniatowskiego – nieustraszonego wodza, poległego sto lat wcześniej w słynnej bitwie narodów (1813), bratanka ostatniego króla Polski Stanisława Augusta
  • Powojenny Poniatowski ulegał licznym modyfikacjom architektonicznym. W latach pięćdziesiątych rozebrano wieżyczki po stronie praskiej, a w 1962 r. pawilon wjazdowy od strony Śródmieścia. Całość mostu poszerzano i remontowano w latach sześćdziesiątych, siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, dostosowując do bieżących wymogów drogowych.
  • Fragmenty przedwojennego Poniatoszczaka można było przez wiele lat obserwować w korycie Wisły. Pozostałości mostu ostatecznie zebrano i zakonserwowano.
  • Na moście widnieje wiele tablic pamiątkowych, upamiętniających budowę i odbudowę mostu oraz działania wojenne podczas II WŚ.
  • Plaża pod mostem Poniatowskiego po stronie praskiej, to jedna z najpopularniejszych plenerowych atrakcji Warszawy w sezonie letnim.

 

Czytaj więcej >

OFERTY SPECJALNE