Pisarz przyszedł na świat we Lwowie – wówczas polskim mieście – gdzie spędził swoje dzieciństwo i lata młodości. Podczas II wojny światowej rozpoczął studia medyczne. Z uwagi na żydowskie pochodzenie, rodzina Lema była szczególnie narażona na represje. Dzięki posiadaniu fałszywych dokumentów udało się jej jednak uniknąć osadzenia w getcie.

Po wojnie Lem kontynuował studia w Krakowie. Nigdy nie uzyskał dyplomu, chcąc w ten sposób uniknąć służby wojskowej. Nie znaczyło to bynajmniej, że młody Stanisław stronił od pracy. Znalazł po prostu inny pomysł na siebie – postanowił zostać pisarzem.

Od 1946 r. w prasie fantastycznej zaczęły pojawiać się pierwsze fragmenty twórczości Lema. Dużym uznaniem cieszyła się już jego pierwsza powieść – Człowiek z Marsa, publikowana w odcinkach w katowickim czasopiśmie Nowy Świat Przygód.

Ciekawa narracja, gibkość języka, a przede wszystkim olbrzymia wyobraźnia sprawiły, że Lem szybko stał się autorem poczytnym, którego na swoich łamach chciały publikować znane czasopisma literackie i społeczno-kulturalne, na czele z Tygodnikiem Powszechnym.

Jednymi z najsłynniejszych dzieł Lema są Dzienniki gwiazdowe – opowiadające o gwiezdnych podróżach, stanowiących pretekst do rozważań nad granicami ludzkiego postępu, a także Cyberiada – opowieść o przygodach robotów, wzorowana stylistycznie na staropolskich gawędach.

Popularność na skalę międzynarodową zapewniła Lemowi powieść Solaris (1961). Książka ujęła odbiorców nietypową fabułą i niezwykle oryginalnym w ówczesnej literaturze przedstawieniem kontaktu człowieka z formą pozaziemskiej inteligencji – myślącym oceanem Solaris.

Poza powieściami, Lem pisywał również eseje na tematy filozoficzne i literackie, a także scenariusze do filmów, przedstawień teatralnych oraz słuchowisk radiowych.

Pisarz zmarł w 2006 r., w wieku 84 lat. Został pochowany na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.

Czy wiesz, że… ?

• Lem, poza prozą i esejami, pisywał też wiersze. W 1975 r. wydano jedyny zbiórwierszy Lema, pt. Wysoki Zamek. Pieśni Młodzieńcze.
• W okresie PRL wiele z powieści Stanisława Lema było poddawanych cenzurze. Najjaskrawszym tego przykładem jest trylogia pt. Czas nieutracony (1955). Oryginalnie autor planował wydanie wyłącznie pierwszej części cyklu – Szpital Przemienienia, jednak pod naciskiem cenzora był zmuszony do dodania licznych wątków partyjno-komunistycznych, przez które treść rozrosła się aż do trzech ksiąg.
• Książki Stanisława Lema zostały przetłumaczone na 41 języków (w tym albański, kataloński czy koreański), osiągając łączny nakład ponad 30 milionów egzemplarzy.
• Powieści Lema – Solaris i Szpital przemienienia – doczekały się adaptacji filmowych. Pisarz nie był jednak zadowolony z filmów, nieodpowiadających jego wyobrażeniom. W pełni zaaprobował jedynie komedię sf Przekładaniec (1968), do której sam napisał scenariusz.
• W 1973 r. Stanisław Lem został honorowym członkiem Stowarzyszenia Amerykańskich Pisarzy Science Fiction.
• W 1996 r. pisarza wyróżniono Orderem Orła Białego – najwyższym odznaczeniem państwowym w Polsce.

The writer was born in Lviv – then a Polish city - where he spent his childhood and youth. During World War II he began his medical studies. Because of his Jewish roots, his family was particularly vulnerable to repression. With the possession of false documents, the family managed to avoid detention in the ghetto.

After the war, Lem continued his studies in Krakow. He never received a diploma, wanting to avoid military service this way. It did not mean that young Stanisław shunned work. He simply found a different calling and decided to become a writer.

From 1946, the science-fiction press began to publish first fragments of Lem's works. His first novel, The Man from Mars, received wide recognition and it was published in instalments in Katowice journal New World of Adventures.

Interesting narrative, language flexibility, and above all, a huge imagination quickly made Lem a widely read author, whose work was desired by well known literary and socio-cultural magazines, headed by Tygodnik Powszechny.

One of the most famous works of Lem are The Star Diaries - telling stories of star travel, giving the reader a pretext for reflections on the limits of human progress, and also Cyberiad - the story of the adventures of robots, modelled stylistically on the old Polish folk stories.

Lem gained international renown with the novel Solaris (1961). The book took the contemporary audiences in with its unusual storyline and a highly original presentation of human contact with a form of extraterrestrial intelligence – an intelligent ocean of Solaris.

Besides the novels, Lem also wrote essays on philosophical and literary topics, as well as screenplays for films, theatre and radio plays.

He died in 2006 at the age of 84. He is buried at the Salwator cemetery in Kraków.

Do you know?

• Lem, besides his prose and essays, also wrote poems. In 1975 the only collection of Lem's poems was published entitled: Highcastle: A Remembrance.
• During the communist era many of the novels by Stanisław Lem were subjected to censorship. The most striking example of this is the trilogy Time not wasted (1955). Originally the author planned to release only the first part of the cycle - Hospital of the Transfiguration, but under pressure from the censor was forced to add a number of communist party themes, due to which the content grew up to three books.
• Books by Stanislaw Lem have been translated into 41 languages (including Albanian, Catalan and Korean), reaching a total circulation of more than 30 million copies.
• Lem's novels - Solaris and the Hospital of the Transfiguration - lived to see the film adaptations. The writer was not happy with the films as not corresponding to his expectations. He only fully endorsed a sci-fi comedy Layer Cake (1968), for which he himself wrote the screenplay.
• In 1973 Stanisław Lem became an honorary member of the Association of American Science Fiction Writers.
• In 1996 the writer was awarded the Order of the White Eagle - the highest state distinction in Poland.