Wiedźmin
właściwie Geralt z Rivii – postać fikcyjna, bohater książek fantasy stworzony przez pisarza Andrzeja Sapkowskiego
Wiedźmin to prawdziwy ambasador polskiej kultury. Gry i książki, opowiadające o przygodach białowłosego wojownika, sprzedają się dziś w wielomilionowych nakładach, bijąc rekordy popularności nie tylko w Polsce, ale i zagranicą.
Początki wiedźmińskiej sagi sięgają lat osiemdziesiątych. Pierwsze opowiadanie cyklu opublikowano w grudniu 1986 roku. Twórca Wiedźmina – Andrzej Sapkowski zaczynał jako pisarz-amator (z wykształcenia był ekonomistą; handlował też futrami), zafascynowany fantastyką, w tym twórczością Stanisława Lema. W odróżnieniu od autora Solaris, Sapkowski nie oparł jednak swojej wizji literackiego świata na futuryzmie i nowoczesności, a wręcz przeciwnie – na średniowiecznych, słowiańskich klimatach. Okazało się to strzałem w dziesiątkę. Kolejne opowieści sagi – publikowane regularnie do końca lat dziewięćdziesiątych – cieszyły się, ku zaskoczeniu samego pisarza, duża poczytnością.
Najbardziej znaną częścią cyklu wiedźmińskiego jest Saga o wiedźminie (1994-99) – zbiór pięciu powieści skupionych na przygodach Geralta z Rivii. Lekkie pióro, wspaniały język opowiadanych historii oraz częste nawiązania do znanych mitów i legend – nie tylko polskich, ale też skandynawskich czy brytyjskich – czynią lekturę ciekawą, ale i pouczającą pod względem kulturalnym.
Interesujący jest zresztą sam Geralt – postać skomplikowana, łącząca w sobie pierwiastki dobrodusznego herosa, jak i skłonnego do przemocy antybohatera. Tytułowy wiedźmin to łowca potworów, mający talent do mieszania się w brudne, często nieinteresujące go sprawy. Z tarapatów wychodzi jednak cało – dzięki wyjątkowemu talentowi bitewnemu oraz pozyskanym w dzieciństwie nadludzkim umiejętnościom psycho-fizycznym. Wsparciem Geraltowi służy jego najbliższy przyjaciel, bard Jaskier oraz wielka miłość, czarodziejka Yennefer.
W 2000 roku powstał pomysł, aby przygody Wiedźmina zekranizować. Film pełnometrażowy pt. Wiedźmin doczekał się swojej premiery w 2001 r., a główną rolę grał w nim polski aktor Michał Żebrowski. Problemy przy realizacji oraz ograniczony budżet, doprowadziły do katastrofy – obraz zarobił jedynie połowę tego, co wydano na jego produkcję. Powszechnie krytykowano m.in. niespójność fabularną, błędy w doborze obsady i kostiumów, czy mierne efekty specjalne (z gumowymi potworami na czele). Mimo to, rok później ukazała się serialowa wersja przygód Geralta (powstająca równolegle z filmem). Niestety – wcale nie lepsza jakościowo. Najlepiej do całej sytuacji odniósł się sam Sapkowski, który zapytany o opinię na temat ekranizacji swoich dzieł, odparł wprost: Na to pytanie mógłbym odpowiedzieć tylko jednym słowem, nieprzyzwoitym, choć krótkim.
Mimo porażki kinematograficznej, złote lata Wiedźmina nadchodziły wielkimi krokami. Przełomem okazał się 2007 r., kiedy polskie studio CD Projekt RED wydało grę komputerową, opartą na wiedźmińskim uniwersum. Głównym bohaterem był oczywiście nie kto inny, jak sam Geralt z Rivii. Komputerowy Wiedźmin (ang. The Witcher) okazał się prawdziwym hitem, odnosząc wielki sukces komercyjny w Polsce i zagranicą. Produkcję chwalono m.in. za przepiękną grafikę, wyjątkową grywalność oraz wciągającą, oryginalną fabułę. W 2011 r. wyprodukowano kolejną część serii pt. Wiedźmin 2: Zabójcy królów, natomiast w 2015 r. ukazała się trzecia, wieńcząca trylogię gra – Wiedźmin 3: Dziki Gon.
Na fali popularności gry Wiedźmin, Sapkowski napisał kolejną część przygód bohatera. W 2013 r. światło dzienne ujrzała książka pt. Sezon burz, opowiadająca o wydarzeniach sprzed pierwszego wiedźmińskiego opowiadania z 1986 r.
Obecnie podejmowane są starania o ponowną realizację filmu o Geralcie, tym razem z prawdziwie hollywoodzkim rozmachem. Za produkcję odpowiada m.in. Tomasz Bagiński – reżyser i rysownik, twórca animacji do komputerowego Wiedźmina.
Czy wiesz, że… ?
- Nazwa Saga o wiedźminie została narzucona Sapkowskiemu przez wydawcę. On sam skłaniał się w stronę innego tytułu – Krew elfów, pod którym opublikowano ostatecznie wyłącznie pierwszy tom Sagi...
- W latach 1993-95, na podstawie opowiadań Sapkowskiego powstało również sześć komiksów pt. Wiedźmin autorstwa Bogusława Polcha i Macieja Parowskiego.
- Pierwsza część gry Wiedźmin w ciągu roku od premiery osiągnęła światową sprzedaż na poziomie miliona egzemplarzy. Wiedźmin 3 przebił ten wynik czterokrotnie w czasiedwóch tygodni od premiery! Koszty produkcji gry zwróciły się w tym samym dniu, w którym zawitała ona na półki sklepowe.
- Przy okazji premiery pierwszej części gry, do sprzedaży trafiła również gra karciana Wiedźmin.
actually Geralt of Rivia - a fictional character, the hero of fantasy books created by author Andrzej Sapkowski
The Witcher is a true ambassador of Polish culture. Games and books telling about the adventures of the white-haired warrior are sold today in multi-million print runs, beating popularity records not only in Poland but also abroad.
The origins of the Witcher saga dates back to the eighties. The first story in the series was published in December 1986. The creator of The Witcher - Andrzej Sapkowski started out as an amateur writer (he was educated as an economist, he was also a fur trader), fascinated by science fiction, including works by Stanisław Lem. Unlike the author of Solaris, Sapkowski didn't base his vision of the literary world on Futurism and modernity, on the contrary – he based it on medieval Slavic climates. This proved to be hit. The other books in the saga - published regularly until the end of the nineties, to the surprise of the author, found a growing readership.
The most famous of the Witcher stories is The Witcher (1994-1999) - a collection of five novels centred on the adventures of Geralt of Rivia. Written in a light style and a wonderful story language, and frequent references to well-known myths and legends - not only Polish, but also Scandinavian or British - makes it an interesting reading, but also instructive in terms of culture.
What is interesting is Geralt himself – a complex character that combines both elements of a benevolent hero and a villain prone to violence. The title character is a hunter of monsters, with a talent for getting involved in dirty work, which is often uninteresting to him. He gets out of trouble in one piece - thanks to his unique fighting talents and acquired in childhood superhuman psycho-physical skills. Serving Geralt is his closest friend, the bard Dandelion and his great love, sorceress Yennefer.
In 2000 came the idea to film the adventures of The Witcher. A feature film The Witcher premièred in 2001 with the leading role going to the Polish actor Michał Żebrowski. Problems with the production and a limited budget, led to a catastrophe – the film grossed only half of what was spent on its production. It was widely criticized for many things including narrative inconsistency, errors in the selection of the cast and costumes, the mediocre special effects (especially the rubber monsters). Nevertheless, a year later a TV series about the adventures of Geralt was released (which was filmed in parallel with the film). Unfortunately - not better in quality. The whole situation was best commented by Sapkowski himself who, when asked for an opinion on the filming of his works, said bluntly: This question could only be answered with one word, a vulgar one, albeit short.
Despite the cinematic failure, the golden years of The Witcher were coming in great strides. The turning point was 2007 when the Polish studio CD Projekt RED released a computer game based on the Witcher universe. The main character was, of course, none other than Geralt of Rivia. The game (called The Witcher of course) was a big hit, and turned out to be a great commercial success in Poland and abroad. The production was praised for many aspects including beautiful graphics, unique gameplay and engrossing, original storyline. In 2011 a second part of the series, The Witcher 2: Assassins of Kings, was produced, whereas in 2015 a third, final part of the trilogy was released - The Witcher 3: Wild Hunt.
On the wave of popularity of The Witcher game, Sapkowski wrote another part of the hero's adventures. In 2013 a book entitled Season of storms was published, telling the events before the first Witcher stories of 1986.
Currently, efforts are being made to remake a film about Geralt, this time on Hollywood scale. The production is being overseen by Tomek Bagiński - director and cartoonist, creator of animation to the computer version of The Witcher.
Do you know?
- The name The Witcher Saga was imposed on Sapkowski by the publisher. He himself preferred another title - Blood of the Elves, under which only the first volume of the saga was finally published...
- In 1993-95 six comics entitled The Witcher based on short stories Sapkowski were published by Bogusław Polch and Maciej Parowski.
- The first part of the game The Witcher achieved global sales of more than one million copies within a year of release. The Witcher 3 beat this result fourfold in the two weeks after its launch! It took them only one day of sales to cover the production cost of the game.
- With the launch of the first game, The Witcher card game also went on sale in stores.