Od XIV w. polityczne znaczenie Warszawy stopniowo wzrastało. Urzędowali tam książęta mazowieccy. Sto lat później Warszawę uczyniono stolicą Księstwa Mazowieckiego, a w 1526 r. weszła ona w skład zjednoczonego Królestwa Polskiego.

W drugiej połowie XVI w. w Warszawie odbywały się posiedzenia sejmowe oraz elekcje królów polskich. W 1596 r. ówczesny król Zygmunt III Waza postanowił o przeniesieniu tu z Krakowa własnego dworu, co niektórzy uznają za symboliczne nadanie Warszawie rangi stolicy. W rzeczywistości, mianem miasta stołecznego określają Warszawę dopiero XVIII-wieczne dokumenty.

,,Królewska" Warszawa weszła w okres przyspieszonego rozwoju. Osiedlał się tutaj każdy, kto chciał być blisko króla. Od XVII w. warszawskie ulice zaczęły być zasiedlane przez przedstawicieli szlachty, magnaterii oraz duchowieństwa. W ten sposób wykształciły się znane, stołeczne arterie – m.in. dzisiejsza ulica Krakowskie Przedmieście. Dynamiczny rozrost miasta trwał aż do końca XVIII w., mimo przejściowych konfliktów i klęsk wojennych – w postaci potopu szwedzkiego (1655-56) oraz walki o sukcesję polską (1733-38). W czasach ostatniego króla polski, Stanisława Augusta Poniatowskiego, w Warszawie gromadziła się większość elity intelektualnej kraju, tutaj tworzono pierwsze szkoły, opery i teatry.

Kiedy w 1795 r. doszło do ostatniego rozbioru Polski, Warszawa stała się częścią Królestwa Pruskiego. W 1806 r. z pomocą Napoleona udało się co prawda utworzyć niepodległe Księstwo Warszawskie, szybko jednak doszło do jego upadku. Od 1815 r. miasto było ściśle związana z zaborem rosyjskim, a lokalną ludność poddawano rusyfikacji. Zmianie ulegała architektura, a polskie szyldy sklepowe ustępowały miejsca rosyjskim. Stan ten utrzymał się aż do momentu odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r.

W czasach dwudziestolecia międzywojennego dawna Warszawa przeżyła ponowny rozkwit. Miasto ponownie zaczęło tętnić życiem, stając się wizytówką odrodzonego kraju. Na terenie stolicy realizowano wiele nowych inwestycji – gmach Muzeum Narodowego, budynek Sejmu przy ul. Wiejskiej, a także szereg nowoczesnych osiedli mieszkaniowych, tras samochodowych i kolejowych.

Dorobek dwudziestu lat szybko został zniweczony, gdy w 1939 r. wybuchła II wojna światowa. Tereny Warszawy dostały się pod okupację niemiecką, a dużą część miasta ogrodzono murem, za którym utworzono żydowskie getto. Ulice systematycznie wyniszczano, a wraz z nimi cenne zabytki kultury materialnej, na czele z Zamkiem Królewskim i Starym Miastem. Według planów hitlerowskich, Warszawa miała zostać zmieciona z powierzchni ziemi, a w jej miejsce chciano wznieść nowe germańskie miasteczko.

Wskutek wyburzeń oraz walk wojennych (głównie w czasie Powstania Warszawskiego w 1944 r.) zniknęło ok. 85% miejskiej zabudowy. Od razu po wojnie rozpoczęto odbudowę. Za koordynację działań, służących przywróceniu Warszawy do życia, odpowiadała specjalnie powołana instytucja – Biuro Odbudowy Stolicy. Dzięki licznym datkom mieszkańców z całej Polski oraz ofiarności warszawiaków, w ciągu niespełna dziesięciu lat udało się odbudować większość budowli, zabytków i elementów infrastruktury. Jednocześnie realizowano nowe inwestycje, jak np. przebiegającą pod placem Zamkowym trasę W-Z czy też Pałac Kultury i Nauki – jeden z symboli współczesnej stolicy.

Cały warszawski okres 1945-1989, mimo często nieumiejętnej polityki władz komunistycznych, był naznaczony wieloma ambitnymi realizacjami. Wówczas wzniesiono m.in. Dworzec Centralny, Trasę Łazienkowską oraz rozpoczęto budowę metra. Światło dzienne ujrzały nowe osiedla, a nawet całe dzielnice mieszkaniowe (m.in. Ursynów). Warszawa doczekała się również kilku rozszerzeń terytorialnych, dzięki czemu dziś jej obszar wynosi aż 517 km².

Współczesna Warszawa to europejska metropolia średniej wielkości, zamieszkiwana przez około 1,7 mln osób. Włączając osoby niezameldowane oraz mieszkańców podwarszawskich miejscowości, stołeczna aglomeracja gromadzi ponad 3 mln ludzi. Jest to wynik imponujący nie tylko w skali kraju, ale także w odniesieniu do całej Europy Środkowo-Wschodniej. Nie może zatem dziwić, że miasto wciąż się rozwija (zwłaszcza po 1989 r.), przyciągając do siebie inwestorów z całego świata.