Witold Lutosławski
Zapisz się na newsletter
Regulamin
Lekcja Historii

Witold Lutosławski

kompozytor, dyrygent i pianista

(ur. 25.01.1913 r. w Warszawie, zm. 7.02.1994 r. tamże)                

Muzyka jest w gruncie rzeczy wielką tajemnicą. Nie wiemy, w jaki sposób i dlaczego budzi w nas określone reakcje i jest źródłem przeżyć o nieprawdopodobnym bogactwie. Gdybyśmy mogli odkryć tajemnice muzyki, to, co w niej najistotniejsze, i sformułować rezultat w słowach, muzyka stałaby się niepotrzebna. Na szczęście nie jest to możliwe – Witold Lutosławski O muzyce. Pisma i wypowiedzi

Absolutny człowiek muzyki. Tym mianem określało Witolda Lutosławskiego wiele znanych mu osób – znajomych, muzyków i słuchaczy. Nie da się ukryć – kompozytor był obdarzony niezwykłym talentem, dzięki któremu już za życia uznawano go za klasyka muzyki światowej.

Lutosławski narodził się w Warszawie. Jako niemowlę mieszkał z rodzicami nieopodal filharmonii. Był to swoisty symbol, zwiastujący przyszłą karierę kompozytora. Po wybuchu I wojny światowej Lutosławscy przenieśli się do majątku pod Łomżą, a następnie do Moskwy. Tam zginął ojciec Witolda, aresztowany i oskarżony o działalność niepodległościową.

Po powrocie do Warszawy Lutosławski rozpoczął etap edukacji wczesnoszkolnej. Wychowawcy Witolda szybko dostrzegli jego talent muzyczny. Jako dziewięciolatek, Lutosławski skomponował swój pierwszy fortepianowy utwór o nazwie Preludium. Poza nauką gry na instrumentach – fortepianie i skrzypcach – młody muzyk pobierał lekcje kompozycji u wybitnego dyrygenta Witolda Maliszewskiego.

Po maturze Lutosławski całkowicie oddał się muzyce i podjął współpracę z warszawską filharmonią. Sukcesem okazała się skomponowana przez Witolda w 1934 r. kameralna Sonata na fortepian, dowodząca szerszej publiczności jego możliwości kompozytorskich.

Czas okupacji zahamował karierę Lutosławskiego. Na życie zarabiał drobnymi występami w warszawskich kawiarniach. Podczas jednego z takich spektakli kompozytor poznał swoją przyszłą żonę – Danutę Bogusławską, z którą wziął ślub tuż po wojnie, w 1946 r.

W drugiej połowie lat czterdziestych Lutosławski starał się nadrobić stracony czas. Łącząc ambicje artystyczne i potrzebę utrzymania rodziny, zaczął komponować coraz więcej utworów – edukacyjnych, kompozycji dla dzieci, melodii ludowych i pieśni masowych. Nawiązania do folkloru podobały się władzy, która nie stawiała Lutosławskiemu artystycznych ograniczeń. Kompozytor nigdy jednak nie sympatyzował z komunizmem.

W latach pięćdziesiątych Lutosławski coraz bardziej zaskakiwał podejściem do muzyki i wymyślał nowe techniki kompozycji, przejmowane przez kompozytorów krajowych i zagranicznych. Hitem okazał się skomponowany w 1954 r. Koncert na orkiestrę, do dziś będący najczęściej wykonywanym utworem Lutosławskiego. Wkrótce potem kompozytor objął kierownictwo nad Towarzystwem Muzyki Współczesnej oraz zasiadł w komisji programowej Warszawskiej Jesieni – jednego z największych festiwali muzyki współczesnej na świecie.

Przez cały okres PRL Lutosławski wypracował sobie pozycję czołowego polskiego dyrygenta, kompozytora i muzycznego autorytetu. Wielokrotnie odbywał podróże zagraniczne, przewodząc wielkim orkiestrom niemieckim, francuskim, brytyjskim i amerykańskim.

Kompozytor zmarł 7 lutego 1994 r. w Warszawie. Pochowano go na Powązkach.

Czy wiesz, że… ?

  • Lutosławski przez niecały rok studiował medycynę. Porzucił studia na rzecz muzyki.
  • Tuż po wybuchu II wojny światowej Lutosławski pracował jako radiotelegrafista Wojska Polskiego. Na krótki czas trafił nawet do niemieckiej niewoli.
  • Lutosławski ganił zwyczaj nadużywania głośnej muzyki w miejscach publicznych uważając, że nadmierny hałas zmniejsza wrażliwość ludzkiego ucha na dźwięki.
  • Kompozytor współpracował z takimi orkiestrami, jak: Wielka Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia i Telewizji, Berliner Philharmoniker, L'Orchestre Philharmonique de Radio France, London Philharmonic Orchestra czy New York Philharmonic.
  • W 1994 r. Witolda Lutosławskiego wyróżniono Orderem Orła Białego – najwyższym odznaczeniem państwowym w Polsce.
  • 2013 r. został ogłoszony przez Sejm Rzeczpospolitej Polskiej rokiem Witolda Lutosławskiego. Obchodziliśmy wówczas setną rocznicę urodzin kompozytora. Z tej okazji organizowano szereg imprez kulturalnych, wystaw i koncertów, a Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu monety z wizerunkiem muzyka.

 

 

 

Czytaj więcej >

composer, conductor and pianist
(born on 25.01.1913 in Warsaw, died on 7.02.1994 in Warsaw)

Music is in fact a great mystery. We do not know how and why it awakens in us the specific reactions and why it is a source of incredible wealth of experience. If we could discover the secrets of music, what is most important in it, and formulate the result into words, music would become unnecessary. Fortunately, this is not possible - Witold Lutosławski About music. Letters and statements

The absolute man of music. This is what many people who knew him, called Witold Lutosławski - friends, musicians and listeners. It is clear that the composer was gifted with an extraordinary talent, so that during his lifetime he was considered a classic of world music.

Lutosławski was born in Warsaw. As an infant, he lived with his parents near the philharmonic. It was a kind of symbol, heralding the future career of the composer. After the outbreak of World War I Lutosławskis moved to the property in Łomża, and then to Moscow. Witold's father died there, arrested and accused of pro-independence activities.

After returning to Warsaw Lutosławski started his early childhood education. Witold's teachers quickly noticed his musical talent. As a nine year-old, Lutosławski composed his first piano piece called Prelude. Besides learning to play instruments - piano and violin – the young musician took music composition lessons with the renowned conductor Witold Maliszewski.

After his graduation Lutosławski dedicated himself entirely to his music and teamed up with the Warsaw Philharmonic Orchestra. Composed by Witold in 1934, the intimate Sonata for piano turned out to be a success, proving his capabilities to a wider audience composition.

Occupation put the breaks on Lutosławski's career. He earned his living by minor appearances in Warsaw cafes. During one of these performances the composer met his future wife - Danuta Bogusławska, whom he married shortly after the war in 1946.

In the second half of the forties, Lutosławski tried to make up for lost time. Combining his artistic ambitions and the need to provide for a family, he began to compose more songs – educational, songs for children, folk melodies and songs for the masses. The government really liked the connections to folklore and did not place any artistic limitations on Lutosławski, however the composer never sympathized with communism.

In the fifties, Lutosławski was increasingly surprising with his approach to music and by inventing new techniques of composition, which were later adopted by domestic and foreign composers. Concerto for Orchestra composed in 1954 turned out to be a hit, till now being the most frequently performed Lutosławski's song. Soon after the composer became the director of the Society for Contemporary Music, and sat on the program committee of the Warsaw Autumn Festival - one of the biggest festivals of contemporary music in the world.

Throughout the communism period, Lutosławski worked on his position as the leading Polish conductor, composer and musical authority. He repeatedly went abroad, leading great German, French, British and American orchestras.

The composer died on 7 February 1994 in Warsaw. He was buried at Powązki cemetery.

Do you know?

  • Lutosławski studied medicine for less than a year. He abandoned his studies in favour of music.
  • Shortly after the outbreak of World War II, Lutosławski worked as a radio operator for the Polish Army. He even spent a short time in German captivity.
  • Lutosławski admonished the abuse of loud music in public. He believed that excessive noise reduces the sensitivity of the human ear to sound.
  • The composer worked with such orchestras as the National Symphony Orchestra of Polish Radio and Television, the Berlin Philharmonic, L'Orchestre Philharmonique de Radio France, London Philharmonic Orchestra and the New York Philharmonic.
  • In 1994 Witold Lutosławski was awarded the Order of the White Eagle - the highest state distinction in Poland.
  • 2013 was declared by the Parliament of the Republic of Polish a year of Witold Lutosławski. We celebrated the centenary of the composer's birth. On this occasion, we organized a series of cultural events, exhibitions and concerts, and the Polish National Bank put into circulation a coin with the image of the musician.
Read more >

OFERTY SPECJALNE