Nowoczesna Warszawa
W 1945 r., tuż to zakończeniu II wojny światowej, Warszawa przypominała wielką pustynię. 85% zabudowy leżało w gruzach, a stolica wymagała szybkiej odbudowy. Czynione w kolejnych 45 latach starania inwestycyjne wpłynęły na ukształtowanie zupełnie nowego miasta, jedynie fragmentami przypominającego swój przedwojenny odpowiednik.
Niestety, wiele realizowanych budowli było wznoszonych jak najniższym kosztem. Na prawdziwie nowoczesne założenia architektoniczne przyszło warszawiakom czekać właściwie aż do lat dziewięćdziesiątych. Po 1989 r., dzięki zainteresowaniu prywatnych inwestorów i zagranicznych konsorcjów, Warszawa stała się wielkim placem budowy.
Dzisiejsza stolica Polski znajduje się w ścisłej czołówce europejskich miast, posiadających największą ilość modernistycznych wieżowców. Pierwszy z nich, 138-metrowy Intraco I, wzniesiono już w 1975 r. przy ulicy Stawki. Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych sfinalizowano ciągnące się latami budowy 170-metrowego Hotelu Marriott oraz 120-metrowego Błękitnego Wieżowca przy placu Bankowym. Pod koniec lat dziewięćdziesiątych powstały m.in. gmachy FIM Tower i Ilmet. Rzeczywisty rekord stanowił jednak rok 1999, kiedy ukończono budowę aż trzech wieżowców – Millenium Plaza, Warszawskiego Centrum Finansowego oraz 208-metrowego Warsaw Trade Tower – obecnie trzeciego pod względem wysokości budynku stolicy. Warsaw Trade Tower został zdetronizowany z drugiego miejsca stosunkowo niedawno, po otworzeniu w maju 2016 r. 220-metrowego drapacza chmur Warsaw Spire. Oba biurowce stoją zresztą w bliskim sąsiedztwie na warszawskiej Woli, nieopodal ulicy Towarowej. Pierwsze miejsce wśród najwyższych budynków Warszawy niezmiennie zajmuje Pałac Kultury i Nauki.
Nowoczesna warszawska architektura nie ogranicza się wyłącznie do wielkich wieżowców. W 2007 roku światło dzienne ujrzało nietypowe w formie, handlowo-biurowo-rozrywkowe centrum Złote Tarasy, położone w bezpośrednim sąsiedztwie Dworca Centralnego. Teren dawnych, obskurnych parkingów samochodowych zajął innowacyjny kompleks, rzucający się w oczy za sprawą charakterystycznej, przeźroczysto-pozłacanej kopuły o powierzchni 10 200 m2 i wadze ok. 1400 ton. Wewnątrz Złotych Tarasów na kilku poziomach znajdują się m.in. galerie handlowe, restauracje, kino i przestrzenie biurowe.
Pomyli się jednak ten, kto uzna że warszawska nowoczesność dotyczy wyłącznie wielkiego biznesu i handlu. Wręcz przeciwnie. Symptomy postępu widać również w szeroko pojętej nauce i kulturze. W 1999 r. uroczyście otwarto nowy gmach Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, usytuowany na Powiślu przy ulicy Dobrej. Warszawski BUW to przykład nowoczesnego open space'u o powierzchni 64 tys. m², po którym mogą poruszać się nie tylko studenci, ale także inni wielbiciele książek. Na dachu biblioteki jest usytuowany ogród botaniczny, z którego można podziwiać wspaniałą panoramę Warszawy. W podziemiach znajdują się punkty handlowe oraz kręgielnia.
Pięć lat po bibliotece, Warszawa doczekała się pierwszej nowoczesnej placówki muzealnej. Mowa tu o otwartym w 2004 r. Muzeum Powstania Warszawskiego, ulokowanym na terenie dawnej zajezdni tramwajowej przy ulicy Grzybowskiej. Surowa, ceglana forma budynku tworzy niepowtarzany klimat, a zastosowane przy ekspozycjach materiały audio-wizualne wprost zachwycają swą pomysłowością. Do multimedialnego wzorca promowania nauki władze Warszawy sięgały w kolejnych latach jeszcze kilkukrotnie, czego dowodem jest otwarte w 2010 r. Centrum Nauki Kopernik na Wybrzeżu Kościuszkowskim.
Ostatnie kilka lat – zwłaszcza okres po 2007 r., kiedy to przyznano Polsce organizację Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej – to czas wzmożonego inwestowania w infrastrukturę sportową. W 2011 r. otwarto nowy stadion Legii Warszawa – wzniesiony w miejsce starego, działającego od 1930 r. obiektu. Prawdziwym osiągnięciem w dziedzinie architektury sportowej okazało się jednak wybudowanie nowego Stadionu Narodowego. Konstruowany od 2008 r., w miejscu dawnego Stadionu Dziesięciolecia (przez długie lata służącego jako bazar, a nie obiekt sportowy), został oddany do użytku w styczniu 2012 r. – na pół roku przed rozpoczęciem EURO. Świetlista, biało-czerwona fasada stadionu sprawia, że do dziś jest on uznawany za jeden z najładniejszych obiektów piłkarskich na świecie.
Przytoczone powyżej przykłady to oczywiście tylko mała cząstka, która jednak wyraźnie dowodzi, jak wielkiego postępu dokonała Warszawa na przestrzeni ostatnich ponad dwudziestu lat. Warszawska nowoczesność nie przejawia się zresztą tylko w bryłach obiektów budowlanych ale również szeregu innych inwestycji, m.in. komunikacyjnych, takich jak postępująca budowa metra (II linię oddano w 2015 r.), tworzenie kolejnych warszawskich mostów (ostatni z nich otwarto w 2012 r.) czy rozbudowa terminali lotniczych na lotnisku Okęcie (2006-2015). Nowoczesna Warszawa wciąż się tworzy, stając się wzorcową europejską metropolią.
In 1945 just after the end of World War II, Warsaw looked like a big desert. 85% of the buildings lay in ruins, and the capital required rapid restoration. Investment efforts made in the next 45 years contributed to the formation of a completely new city, resembling its prewar counterpart only in fragments.
Unfortunately, many of the newly constructed buildings were erected at the lowest cost. Varsovians had to wait until the nineties for truly modern architectural solutions. After 1989, thanks to the interest of private investors and foreign consortia, Warsaw became a big construction site.
Today, the Polish capital is in the forefront of European cities with the greatest number of modern skyscrapers. The first, 138-meter Intraco I building was already built in 1975 on Stawki Street. At the turn of the eighties and nineties construction of a 170-meter Marriott Hotel, which lasted for many years, was finally ended as well as that of the 120-meter Blue Skyscraper at Bankowy Square. At the end of the nineties FIM Tower and Ilmet buildings were constructed. The actual record, however, was the year 1999, which saw the completion of the construction of three high-rise buildings - Millennium Plaza, Warsaw Financial Centre and the 208-meter Warsaw Trade Tower - currently the third in height building in the capital. Warsaw Trade Tower was deposed from second place relatively recently, after the opening in May 2016 the 220-meter skyscraper Warsaw Spire. Both office buildings are standing, moreover, in close proximity to Warsaw's Wola district, close to the Towarowa Street. Palace of Culture and Science still occupies the top spot on the list of tallest buildings in Warsaw.
Warsaw Modern architecture is not limited to tall skyscrapers. In 2007, an unusual retail, office and entertainment centre Złote Tarasy was completed, located in the immediate vicinity of Central Station. The area of the old, dingy car parks was taken over by an innovative complex; eye-catching thanks to its characteristic, transparent gilded dome with an area of 10,200 square meters and weighing approximately 1,400 tons. Inside the multi-level Złote Tarasy there are, among others, shops, restaurants, a cinema and office space.
Whoever thinks that modern Warsaw pertains only to big business and trade, is proven wrong. On the contrary, signs of progress can also be seen in the fields of science and culture. In 1999 a new building of the Warsaw University Library (BUW) was ceremoniously opened, located in Powiśle on Dobra Steet. Warsaw BUW is an example of a modern open space with an area of 64 thousand square metres, which is meant not only for students, but also other lovers of books. On the roof of the library a botanical garden is located, where you can admire the magnificent panorama of Warsaw. In the basement there are retail outlets and a bowling alley.
Five years after the library, Warsaw finally received its first modern museum facility. We are talking about the Warsaw Uprising Museum opened in 2004, located at the site of the former tram depot on Grzybowska Street. The raw, brick building gives off unique vibes, and audio-visual materials used in the expositions delight with their ingenuity. Promoting science through multimedia was an idea which the Warsaw authorities reached for several times in subsequent years, as evidenced by the opened in 2010 Kopernik Science Centre on Wybrzeże Kościuszkowskie.
The last few years - especially the period after 2007, when Poland was awarded the organization of the UEFA European Football Championship – were a time of increased investment in sports infrastructure. In 2011 the new stadium of Legia Warsaw was opened - erected in place of the old facility, built in 1930. The real achievement in the field of sport architecture turned out to be the new national stadium. Built from 2008, in the site of the former Stadion Dziesięciolecia (which for many years served as a bazaar, not a sports facility), the stadium was completed in January 2012, half a year before the start of the EURO. The stadium with its luminous, white and red facade to this day is considered one of the nicest football facilities in the world.
The examples mentioned above are of course only a small fraction of the fact that clearly shows the great progress made by Warsaw in the last twenty years. Warsaw modernity is not only expressed in shapes of buildings but also in a number of other investments, including communication, such as the progressive construction of the underground (first stage of the second line was completed in 2015), building more bridges in Warsaw (the last of which opened in 2012), the development of new airport terminals at the Chopin airport (2006-2015). Modern Warsaw is still being created, becoming a model European metropolis